Recep Durul (İş Adamı)
Futbolu bir film gibi düşünecek olursak, oyuncular, hakem, teknik kadro ve yöneticiler ile birlikte olmazsa olmaz bileşenlerden birisi de taraftarlardır. Taraftarlar sessiz bir oyunun müziğidir. Futbol oyunun geniş toplum kesimlerinin ilgisini çekmede en etkili faktör taraftardır. Taraftar futbol takımının toplumdaki algısının şekillenmesinde öne çıkan en önemli parametrelerden birisidir. Kurumsallaşmış takımlar, takımlarına ait kimlik öğelerini taraftarlarına aşılamak suretiyle toplumsal algıyı yönetme yetkinliği ortaya koyarlar. Ancak gözlemler açıkça göstermektedir ki, futbol takımları taraftarları etkin bir şekilde yönlendirememekte ve bu kesimden takıma istenilen düzeyde katkılar sağlayamamaktadırlar. Futbol takımları - taraftar ilişkileri ekseninde bir analiz yapıldığında öne çıkan sorunlar ve çözüm önerileri aşağıdaki noktalarda toplanabilir:
- Birçok futbol takımı için değerlendirme yapıldığında, taraftarlardan bir kısmının takımlarına mali destek konusunda çok güçlü bir bilince sahip olmadığı görülmektedir. Futbol takımlarının güçlü bir mali güce ulaşması kalitenin iyileşmesi ve yeni yatırımların finansmanı için gereklidir. Finansman kaynaklarının oluşmasında, yöneticilerin desteği, reklam desteği ve medya gelirleri gibi kalemlerin yanında taraftar katkısı da önemlidir. Taraftarların aidiyet ve sadakat duyguları ile kulüplerine destek olmaları beklenmektedir. Kulüplerin piyasaya sunduğu marka ürünlerin satın alınması ve maçların bilet almak suretiyle izlenmesi kulüplerin fon havuzuna anlamlı bir katkı sağlayacaktır. Maç izlemenin bedava olmasına yönelik girişimler, kulüplerin gelirlerinin aşınması anlamına gelmektedir. Aidiyet ve sadakat duygusunun güçlendirilmesi açısından statlardaki maçların mutlaka parasal bedeli karşılanmakta suretiyle izlenmesi gerekmektedir.
- Kulüp yöneticileri, teknik ekip, futbolcular ve taraftarlar arasında etkin bir iletişim ağı kurulmalıdır. Kulübün her tür türlü sorunlarının çözümünde taraftar temsilcilerinin de katılımı sağlanarak ortak akıl mekanizması işletilmelidir. Taraftarların görüş ve önerilerinin alındığı teknolojik platformlar tesis edilerek katılımcılığın sınırları olabildiğince genişletilmelidir. Unutmamak gerekir ki, taraftarlar içerisinde de derin futbol bilgisine sahip kişiler bulunmaktadır. Yöneticilerin ve teknik ekibin göremediğini üçüncü bir göz olarak taraftarlar fark ederek görebilir. Taraftarların bilgi birikiminden yararlanmak başarılı bir yönetimin kaçırmayacağı bir fırsattır. Taraftarların coşku ve heyecanını takım için motivasyon kaynağı olarak kullanmak yönetsel başarının göstergesidir. Önemseme ve ötelememe ilkeleri iletişim stratejisinin esası olmalıdır. Yönetsel süreçler, mali durum, teknik sorunlar ve genel olarak kulübü ilgilendiren her türlü sorun kamu oyunda büyük yankı uyandırmadan zamanında şeffaf bir şekilde taraftar desteği de alınmak suretiyle modern iletişim araçları vasıtasıyla paylaşılmalıdır.
- Başarı kadar başarısızlıkta futbolun doğasında vardır. Her iki sürecinde çok iyi yönetilmesi gerekmektedir. Başarısızlığın gerekçeleri taraftarlar ile çok açık bir şekilde paylaşılmalıdır. Alınacak tedbirler şeffaf bir şekilde ortaya konmalıdır. Başarısızlığın nedenleri esas alınarak oluşturulacak stratejilerin geliştirilmesinde mutlaka taraftarların görüşleri de alınmalıdır. Taraftarların görüşleri uygulanacak stratejilere yansıtıldığı ölçüde sahiplenme ve sadakat duyguları güçlenecektir.
- Taraftarlar çok sayıda farklı kutuplardan oluşmaktadır. Her kesimin kendine özgü bakış açısı ve değerlendirmeleri vardır. Rasyonel bir yönetim, farklı guruplar ile iletişim kurarak ve eğitim faaliyetleri düzenleyerek farklılıkları zenginlik olarak görmeli, kulübün çıkarları doğrultusunda ortak coşku ile hareket etme bilinci geliştirmelidir. Kulübün çıkarları öne çıktığında bunun dışındaki herşeyin teferruat olduğu bilincini geliştirecek bilimsel eğitim programları hayata geçirilmelidir. Başarılı bir yönetim asla siyasi görüş ve tercihlerini kulübün çıkarlarının önüne geçirmez. Futbola ilişkin görüş ayrılıkları kabul edilebilir. Ancak siyasi kutuplaşmalar kesinlikle tasvip edilmemelidir. Kentlerin sosyo kültürel yapıları esas alınmak suretiyle kutuplaşmayı önleyici yada minimize edici hizmet içi eğitim faaliyetleri mutlaka uygulanmalıdır. Yöneticilerin taraftarları rencide edici açıklamalardan uzak durması gerekmektedir. Toplumsal farklıları negatif yönde vurgulayan açıklamalardan uzak durmak gerekmektedir. Yöneticilerin en önemli görevi, ortak çoşku ve ortak heyecan bilincini sürekli olarak canlı tutmaya çabalamaktır.
- Taraftar – yönetici ilişkilerinde aktif olması gereken taraf yöneticilerdir. Yöneticilerin taraftar eleştirilerine aynı sertlikte yanıt vermesi doğru değildir. Yöneticilik çok zor bir iştir. Yöneticilerin, liderlik, öfke kontrolü, stres yönetimi, beden dili, etkili konuşma ve motivasyon gibi eğitimleri uzman kişilerden almaları büyük öneme sahiptir. Gelişmiş batılı ülkelerdeki yöneticiler bu eğitimleri yaşam boyu eğitim vizyonu ile sürekli olarak almaktadırlar. Yöneticiler, aynı zamanda diğer kulüpler, sivil toplum örgütleri ve futbol ile ilgili bütün kamu kurum ve kuruluşları ile etkin bir iletişim ağı kurmalıdırlar. Futbolun uluslarası ölçekte gelişimi her takımı pozitif yönde etkiler. Ülkede futbol sektörünün topyekün gelişimi pozitif dışsallık sağlayarak her takımın gücünü pozitif yönde etkiler. Kimi zaman tek bir kulübün uluslararası başarısı ve saygınlığı bütün kulüpleri olum yönde etkiler. Yöneticilerin kullandıkları dil, tahkir ve tezyif edici olmamalıdır. Yöneticilerin taraftarları ve diğer kulüpleri proveke edici tutum ve davranışlarıda bulunması ülke futboluna büyük zarar vermektedir.
- Futbol, barış, sevgi, empati ve hoşgörünün öne çıktığı bir spor dalıdır. Bütün futbol takımları teknik kadro ve futbolculara futbol ile ilgili bütün bilim dallarından uzman kişileri davet ederek eğitim programları düzenlemelidir. Eğitim programlarına taraftarların katılımı da teşvik edilmelidir. Taraftarlarım eğitim programlarına katılımı, kendilerinde takımlarının asli unsuru olduğu bilincini geliştirir. Başarılı bir yönetim kurulu taraftarlarını asli organ haline getirebilme becerisi gösterir. Taraftarlar karar alma süreçlerinin temel aktörlerinden birisidir. Bu noktada, eğitim programlarının kim tarafından düzenleneceği konusu önem arz etmektedir. Eğitim programları ağırlıklı olarak, Üniversite futbol takımı, sivil toplum örgütü, futbol duayenleri ve uzmanları işbirliği ile yürütülmelidir. Bu kesimlerin işbirliği ile, seminerler, çalıştaylar, kongreler, sempozyumlar ve konferanslar düzenlemelidir. Bütün bu süreçlerin genel koordinasyonunu futbol federasyonu üstlenmelidir.
- Basın yasası günün şartlarına göre sürekli revize edilmelidir. Televizyon programları, maç sonuçlarını ve taraftarları manipüle edememelidir. Televizyon programları futbol severlerin futbol bilgisini geliştirme hedefi üzerine odaklanmalıdır. Programların futbol takımları, yöneticiler, futbolcular ve taraftarlar arasındaki insicamı bozması engellenmelidir.