Bir nesne davranışa düşkünlük olarak ifade edilen bağımlılık sigara alkol ve uyuşturucu olarak örnek verileceği gibi internet veya dijital bağımlılık olarak sıralanabilir ergenlik döneminde risk alma ve heyecan davranışını onların bağımlığa daha yatkın nedeni olarak gösterilebilir. Ergenler hayatları boyunca kararlar verirken deneyimler yasarlar bakış açılarının çarpık olduğu bu dönemlerde sanal dünyalarda bağımlılıkları daha fazladır. Ergenlerin sosyal ortamlardan soyutlanarak tek başına odalarında saatlerce dijital dünyada gezinmeleri onlar için bir stres kaynağıdır. Dijital dünyada ergenlerin neyin doğru ve yanlış olduğunu ayırt etmeleri zordur. Teknoloji bağımlılığında bazı açılardan uyuşturucuya benzer olduğu söylenilebilir. Amerikan Psikiyatri Derneği 5. baskısına internet oyun oynama bozukluğunu eklemiştir. Bile ancak internet bağımlılığın bir hastalık olması için çalışmalar başlatılmıştır. Teknolojiyi en iyi kavrayan ergenler olmasınarağmen en çok etkilenen ve bu durumdan savunmasız olanlarda yine ergenlerdir . Aşırı derecede internet kullanan kişiler kendilerini bağımlı olarak adlandırmakta ve yardım istemektedir.
Dijital bağımlılık ergenleri nasıl etkiler ?
Aşırı derecede internet kullanımı ergenlerin ruh sağlığını etkilemektedir depresyon ve zayıf akademik basarıyla ilişkilidir. Dijital ortamda oyun oynayan bireylerin beynin frontal loblarının (frontal lob beynin on bolumumdur karar verme ve muhakeme yeteneğini etkiler) uzantılarının daha azdır. Ancak bağımlılıklarla ilişkili olan (örneğin nikotin bağımlılığı) uzantıların fazladır. Risk alma davranışlarının düzenlenmesini ilişkilendirilen orbitofrontal kortekslerinin diğer ergenlere göre daha küçük ebatlıdır. Bu durum obsesif kompulsif bozukluklara sahip kişilerde ayni durum söz konusudur. Ergenlerin bilgisayar oyun oynamamalarınınyaşamlarındakidiğerfaaliyetleriyleilişkisini kesmeleri bağımlılıklailişkilidirbu takıntı haline gelir ve beyinde uzun vadeli ve kısa vadeli etkiye sahiptir. . İnternetle Geçirilen zamanın artması ile birlikte beyin de küçülmeye neden olmaktadır bu yaklaşık % 20 dir. Beyinle ilgili tek bu değişiklik olmamakla birlikte beyindeki beyaz maddenin azalmasıyla birlikte karar verme yeteneğini olumsuz etkilememektedir. Beynin hafıza merkezindeki sağ parahipokampal giruslarindaki beyaz maddelerindeki bağlantıların zayıfladığı görülmüştür. Bu alanların tümü uyuşturucu alkol ve esrar bağımlılıklarıyla ilişkilidir. Bunlara ek olarak internet ve oyun baglimligi dikkat eksikliği ve hiparaktivebozukluğu ile ilişkilidir
İnternet bağımlılığın psikolojik ve fizyolojik belirtileri nelerdir?
Okul saatleri dışındaki bos vakitlerde çoğunlukla video oyunu oynamak ve bilgisayar üzeride vakit geçirmek
Okulda uyuya kalmak ve ev ödevlerini yetiştirememek ders notlarının kötüye gitmesi
Bilgisayar kullanımı ile ilgili yalan söylemek
Bilgisayar oyunu oynamayıarkadaşlarınla vakit geçirmeye tercih etmek
Bilgisayar oyunu oynanması mümkün olmadığında sinirlenmek ve asabileşmek
Uyku bozukluğu görme bozukluğu ve gözde kuruluk
Baş - sırt ve boyun ağrılarından şikâyet etmek
Bilgisayar başında kalmak için kişisel hijyene ve bakıma önem verilmemesi
Risk unsurları
Ergenlerin teknolojiyle haşır neşir olmaları sadece bilişsel ve psikolojik olarak onları etkilemez duygusal anlamda da olumsuz etkiler bir başka olumsuz yanı da özel hayatlarına türlü türlü uyarı sokmasıdır ..
Neden internet ve telefon bağımlısıyız ?
Akıllı telefonlarımız aslında bilinçaltımıza o kadar çok işlemiştir ki telefon çalmasa bile titreştiğini hissettiklerini ifade ediliyor. Buna hayali titreşim sendromu deniyor dijital bağımlılığın temelinde 2 neden yatar
- Davranışsal
- Biyokimyasal
Telefonlarda çalan her zil sesi, şarkı veya bildirim beyinde “oh vay canına “ anini yaratır telefona gelen yeni bir mesaj veyakeşif dijital hediyeye benzer bunun yapılması beyinde keyif verici dopamin hormonunun salgılanmasına neden olur
Beyin görüntülemeteknolojisinde kokain bağımlılığın beynin iki yarım küresindebağlantıörüntülerinde ve dopaminin norotransmitter olarak kullanıldığıdiğerönemlibölgelerdedeğişikliğeneden olur . ! Bu bulgular internet bağımlılarında da görülür.
Ebeveynler ergenlerin teknoloji bağımlılıklarıyla nasıl başedebilirler ?
Sosyal yeteneklerini tekrar düzenleyin: Çocuğunuz arkadaşlarından uzaklaşmışsa aynı ilgi alanına sahip kişilerin bulunduğu hobi gruplarında yer almasınısağlayın
İnterneti veya bilgisayarı ne kadar kullandığıyla ilgili alışkanlıklarını takip edin: Çocuğunuzun çeşitli yazımlar sayesinde ne kadar vakit geçirdiğini öğrenebilirsiniz
Bilgisayarı veya teknolojik aletleri evin içerisinde herkesin görebileceği bir yerlerde olmasına özen gösterin: Bu şekilde internette erişilmemesi gereken milyonlarca içerikle dolu böylece çocuğunuz bu teknik sayesinde tek başına ve özgürce bu içeriklerebağımlıolmayacak
Sevdiğioyunları deneyin : Çocuğunuzun oynadığı oyunları sizde oynayın bu oyunların zararlı mı veya bağımlılığa yatkın mı değil mi gözden geçirin
Alışkanlıklarınızı gözden geçirin: Çocuklarınız sizin yaptıklarınızı ve davranışlarınızı örnek alır kendi online alışkanlıklarınızı gözden geçirin
İnterneti yasaklamayın sınır getirin .
İLETİŞİM: @psk.hayrunnisa@gmail.com instagram: stajer_psikolog